Муркаш районӗнчи Мӑн Сӗнтӗрте тата вӑл тӑрӑхра пурӑнакансем малашне ҫӗнӗ йышши вулавӑша ҫӳреме тытӑнӗҫ. Унта тӑватӑ зона пӑхса хӑварнӑ: ҫемҫе дивансемпе меллӗ пукансемлӗ вулав залӗ, компьютерсемпе планшетсемлӗ информаци центрӗ, интерактивлӑ оборудованиллӗ тата электрон микроскопӗллӗ интеллект-центр тата курав зони.
Вулавӑшри кӗнеке фондне те пуянлатнӑ. Куҫ начар куракансем валли саспаллисене пысӑклатса кӑтартакан портативлӑ хатӗр тата тифлофлешплеер туяннӑ. Тӗнче тетелне тухас тесен вай-фай ҫыхӑнупа усӑ курма пулать. Кирлӗ хутсене сканерлама тата пичетлеме те майсем пур.
Ҫӗнӗ йышши вулавӑша иртнӗ уйӑхӑн 27-мӗшӗнче Шупашкар районӗнчи Кӑшавӑшра уҫнӑччӗ.
Авӑнӑн 4-мӗшӗнче Муркаш районӗнчи Ҫатракасси ҫывӑхӗнче авари пулнине пӗлтернӗччӗ. Шкул автобусӗ ҫине «Лада Приора» пырса кӗнӗ. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, автобус водителӗ ҫӑмӑл автомашинӑна ҫул паман.
Аса илтерер: «Приора» салонӗнче арҫын тата икӗ ача пулнӑ. Авари хыҫҫӑн ҫӑмӑл машинӑн водителӗ, 34 ҫулти арҫын, вилнӗ. Ачасене пульницӑна илсе кайнӑ. Шел те, паян хурлӑхлӑ хыпар пӗлтернӗ. 8 ҫулти арҫын ача та вилнӗ. 6-ри ача пульницӑра.
Палӑртмалла: ачасем салонра ятарлӑ креслӑра ларман, пиҫиххипе ҫыхӑнман. Автобус водителӗ тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
Муркаш районӗнче шкул автобусӗ ҫӑмӑл автомашинӑна пырса тӑрӑннӑ. Авари паян ирхине 7 сехет те 40 минутра Ҫатракасси ялӗ ҫывӑхӗнче пулнӑ.
ҪҪХПИ малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, автобус рулӗ умӗнче ларнӑ 68 ҫулти арҫын сулахаялла пӑрӑннӑ чухне тӗп ҫулпа пыракан «Лада Приорӑна» ирттерсе яман.
Аварире «Приорӑн» 34 ҫулти водителӗ салонра хӗсӗнсе ларнӑ. Ӑна кӑларма ҫӑлавҫӑсен пулӑшӑвӗ кирлӗ пулнӑ. Арҫынна пульницӑна илсе кайнӑ. Шел те, вӑл темиҫе сехетрен пульницӑра вилнӗ.
«Приора» салонӗнче пулнӑ икӗ ача та, 6 тата 8 ҫулсенчисем, суранланнӑ. Вӗсене те пульницӑна илсе кайнӑ. Ачасен сывлӑхӗ йывӑртарах. Авари вӑхӑтӗнче автобусра пассажирсем пулман. Икӗ водитель те урах пулнӑ.
Владимир облаҫӗнче пурӑнакансем Муркаш районӗнчи чиркӳрен турӑшсем, ҫветтуйсен сӑнӗсене вӑрланӑ. Вӗсен тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
Следстви версийӗ тӑрӑх, ҫурла уйӑхӗн 14-мӗшӗнче 49-ти тата 53 ҫулти арҫынсем ҫӗрле Муркаш районӗнчи чиркӗве кӗрсе темиҫе турӑш йӑтса тухнӑ.
Вӑрӑсене тытса чарнӑ, следстви вӑхӑтӗнче ирӗксӗр хӑварнӑ. Палӑртмалла: вӗсем иккӗшӗ те унччен судпа айӑпланнӑ, ун чухне те вӑрланипе ҫакланнӑ.
Виҫӗ турӑша вӗсен машининче тупнӑ. Кусене 2 пин европа сутма шутланӑ. Ытти турӑшсене те тупнӑ.
Ҫурла уйӑхӗн 16-мӗшӗнче Муркаш районӗнче ирхи 2 сехетре икӗ ҫӑмӑл машина ҫапӑннӑ. Вӗсенчен пӗрин водителӗ тата унӑн хӗрӗ вилнӗ.
«Мускав-Ӗпхӳ» трассӑпа пыракан Мускав ҫынни «Volvo S60» автомашинӑпа Чулхула енне кайнӑ. Вӑл хӑй умӗнче пыракан «LADA GRANTA» автомобиль ҫине пырса кӗнӗ. Иккӗшӗ те ҫул айккине тухса кайнӑ. Хамӑр ҫӗршывра туса кӑларнӑ машинӑра Курган облаҫӗнчи ҫынсем пулнӑ. 47 ҫулти водитель тата унӑн хыҫалти ларкӑч ҫинчи ларса пынӑ 23 ҫулти хӗрӗ вырӑнтах вилнӗ. Арҫыннӑн мӑшӑрӗпе вӗсен 10 ҫулти ывӑлӗ аманнӑ. Вӗсене пульницӑна ӑсатнӑ.
Ют ҫӗршывра туса кӑларнӑ машинӑн водителӗ ӳсӗр пулнӑ.
Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев ӗнер Муркаш районӗнче пулнӑ, унта Мӑн Сӗнтӗр ялӗнчи вулавӑша кӗрсе тухнӑ. Вулавӑшпа паллашнӑ май Чӑваш Ен Пуҫлӑхӗн тивӗҫне вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан ҫӳлӗксем ҫинче чӑвашла кӗнекесем ытларах пулмалли пирки палӑртнӑ.
Ял вулавӑшӗ нумаях пулмасть «Культура» наци проектне пула улшӑннӑ. Ӑна ҫӗнетме 5 млн тенкӗ тӑкакланӑ. Вӑл укҫа культура учрежденине юсама, кӗнеке фондне ӳстерме, ҫӗнӗ оборудовани туянма кайнӑ.
Вулавӑш ялта вырнаҫнӑ пулин те ӑна тӗнче тетелӗпе пысӑк хӑвӑртлӑхпа ҫыхӑнтарнӑ, кунта ӑс-хакӑл вӑййи валли ача-пӑча пӳлӗмӗ те пур.
Палӑртса хӑварар, шӑп Мӑн Сӗнтӗрте чӑваш этнопаркӗ вырнаҫнӑ, нумаях пулмасть унта кӳршӗ тӑрӑхри министр килсе кайнӑччӗ.
Элӗк районӗнче типӗ курӑк ҫунтарни чутах инкекпе вӗҫленмен. Ҫулӑма 1 гектар ҫинчи улӑма тӗп тунӑ. Кун пирки Инкеклӗ лару-тӑру министерстви пӗлтерет.
Ҫурла уйӑхӗн 11-мӗшӗнче Тури Татмӑш ялӗ ҫывӑхӗнче типӗ курӑка чӗртсе янӑ. Анчах асӑрханулӑх техникине пӑхӑнманран ҫулӑм сарӑлнӑ, улӑма тӗп тунӑ.
Ҫав кунах Куславккара, Ҫӗнӗ Шупашкарта, Муркаш, Улатӑр, Шупашкар районӗсенче ҫӳп-ҫап ҫуннӑ. Сӑмах май, ҫулталӑк пуҫланнӑранпа республикӑра 1040 пушар тухнӑ. Инкексенче 32 ҫыннӑн пурнӑҫӗ татӑлнӑ, 47 ҫын суранланнӑ. 49 ҫынна ҫӑлнӑ.
Кӑҫал Чӑваш Енре «Земство вӗрентекенӗ» программӑпа килӗшӳллӗн 4 педагог 1 миллион тенке тивӗҫӗ. Ҫак программа пулӑшнипе Муркаш районӗнче тата Ҫӗмӗрлере ваканси ыйтӑвӗ татӑлнӑ.
Муркаш районӗнче акӑлчан чӗлхине вӗрентекен икӗ педагог ҫитмен, Ҫӗмӗрлере вара – физика тата акӑлчан чӗлхи учителӗсем. Конкурс ҫӗнтерӳҫисене палӑртнӑ ӗнтӗ, килӗшӳсем тӑвасси ҫеҫ юлнӑ.
Палӑртмалла: «Земство вӗрентекенӗ» федераци программи ҫӗршывра кӑҫал пурнӑҫланма тытӑннӑ. 50 пин ҫын таран пурӑнакан ял-салана ӗҫлеме каякан вӗрентекенсене 1 миллион тенкӗ параҫҫӗ.
Пӑлхар-чӑвашсен этнокеремне Чӗмпӗр ҫӗрӗнчен тата Тутарстанран чӑвашсен (вӑл шутра Тӗне кӗмен чӑн чӑвашсем) пысӑк ушкӑнӗ килсе кайнӑ хыҫҫӑн Чӗмпӗр облаҫӗнчи искусствӑпа культура политикин министрӗ Евгения Сидорова уйрӑм «визитпа» килсе курнӑ. Кун пирки
Юрий Туринке пӗлтернӗ. Вӑл хыпарланӑ тӑрӑх, Юрий Туринке экскурси ирттернӗ, Евгения Евгеньевнӑна чӑвашсен авалхи йӑла-йӗркиипе паллаштарса, чӑвашсен истори, тӗн вӗрентӗвӗ, тӗнче ӑс-хакӑлӗ, философийӗ ҫинчен каласа кӑтартнӑ. «Раҫҫей Федерацийӗнче регионти министр тӗрлӗ «халӑх культури» ҫине тимлӗн пӑхни питӗ кӑмӑллӑ», — тесе хыпарланӑ Юрий Туринке Фейсбукра.
Пирӗн республикӑна хӑнана килнӗ Елена чӑваш арҫыннисене тек ӗненмессине халӑх ушкӑнӗсенчен пӗринче пӗлтернӗ. Мӗншӗн шанманнине те уҫӑмлатнӑ.
«Чӑваш Енри Муркаш районӗнчи Кӑпас ялне кӗрсен ял тӑрӑх утса тухас терӗм. Ҫул клуб патне илсе ҫитерчӗ. Эпӗ ун умӗнче уткалатӑп, территорине кӗме хӑратӑп. Кӑштах кӑтрарах ҫӳҫлӗ, ҫырӑ, яштака, илемлӗ сасӑллӑ арҫынна куртӑм. Ӑна сывлӑх суннӑ хыҫҫӑн клуб пирки ыйтса пӗлтӗм. Ҫурт кивӗ. 1945 ҫулсенчи пек. Арҫын клуб ҫинчен каласа кӑтартрӗ, вӑхӑтлӑха вӑл ӗҫлеменнине пӗлтерчӗ. Хӑй вара клуб территорине пӑрӑнчӗ. Мӗншӗн унта кӗни пирки ыйтрӑм. Клуб хыҫӗнчи пӳртре пурӑнатӑп, унтан киле ҫитме ҫывӑх тесе пӗлтерчӗ. Эпӗ ӗнентӗм. Клуба кӗме май килмерӗ пулин те ӑна урам енчен хӑть ӳкерес терӗм. Анчах клубра сасӑ илтӗнсе кайрӗ. Арҫын кайнӑ сукмакпа утрӑм. Пӑхатӑп та – ҫуртра пӗр 6–7 ҫын, ял ҫыннисем, эрех ӗҫсе яраҫҫӗ. Вӑт сана, киле каякан чӑваш. Нимле ҫурт та ҫук унта. Ну, чӑвашсем, чее тата!», – пӗтӗмлетнӗ хӑна.
+11.7 °C